Column: Gedrag is lastig te beïnvloeden, door Hennie Bos

Ik krijg nogal eens vragen waarom ik niet meer politiek in mijn column opteken. Natuurlijk zit dat onderwerp ook wel in mij, maar mijn wereld is toch groter of kleiner zoals je wilt.

Soms is politiek ronduit saai, maar soms glooit er hoop aan de horizon. Soms zit het in de grote dingen waar we nu met elkaar middenin zitten, zoals de huidige crisis. Met ‘hoop aan de horizon’ doel ik op het beleid van het kabinet tot nu toe. Wel komen we nu in een fase dat regels wat gevierd zouden mogen worden, wat mij betreft. Nog los van de vraag of én in hoeverre de huidige Noodverordening (deels) indruist tegen de Grondwet. Dat de Sandbrinkstraat weer een straat wordt waar meer leven in de brouwerij is nu het geval is. Waar mensen weer aan het werk kunnen! Waar de deuren en terrassen van de horeca en de winkels weer open mogen. Waar het leven weer voorzichtig wordt opgepakt en waar de zon weer gaat schijnen. Natuurlijk binnen de regels van 1,5 meter! Over een week horen we van het kabinet hoe we ervoor staan.

Uit de huidige crisis blijkt dat wij ons gedrag aan kunnen passen aan de omstandigheden. Vanuit de wetenschap wordt gesteld dat gedrag voor hooguit 5 % is te beïnvloeden. Uitzonderingen heb je altijd. Mensen die niet/nauwelijks zijn te beïnvloeden. Ik moet toch constateren dat met name ook ouderen doen alsof hen niets kan gebeuren en al helemaal niet hebben gehoord van de 1,5 meter afstand van elkaar.

In de maatschappij tekent zich een (verdere) tweedeling af. Ondernemers, flexwerkers, freelancers, zzp’ers zien hun inkomen drastisch teruglopen. De ingrijpende gevolgen, zowel economisch, financieel, sociaal als mentaal zijn nog niet te overzien. Uit Nibud-onderzoek blijkt nu al dat een op de vijf Nederlanders er in inkomen op achteruit is gegaan. De economie is bijna stilgevallen. De mensen die kunnen, potten het geld op. De mensen met onvoldoende spaargeld wordt geadviseerd om de uitgaven onder de loep te nemen. Tja, makkelijk gezegd! Dan heb ik het nog niet over de mensen die aangewezen zijn op een minimumloon of uitkering. ‘Die hebben geen nagels om mee te krabben’ zou mijn vader zeggen.

Soms gaat het in de Veense politiek over regionale zaken, zoals Foodvalley en dan weer gaat het om bijvoorbeeld de maisonnet-woningen aan de Dennenlaan.Wie kan mij in twee zinnen uitleggen/vertellen wat de meerwaarde van Foodvalley is voor Veenendaal?

Over de maissonnetwoningen ben ik kort: ‘slopen én wel zo gauw mogelijk!’ Het is een proces geweest van jaren en nu net voordat de kogel in top wordt gehesen en de kraanmachinist de kogel gaat rondslingeren om daarna de kogel zijn werk te laten doen, net op dat moment komt er een ‘openbare brief’ van een bewoner om de (anti-kraak) woningen te redden. Ja, zelfs oud Veenendaal wordt erbij gehaald om het tij nog te keren. Natuurlijk moet er ook sociale woningbouw voor terug komen, welke betaalbaar zijn voor mensen met een kleine beurs. Met briefschrijver ben ik het overigens helemaal eens dat er meer gedaan moet worden aan jongerenhuisvesting in Veenendaal.

Ik heb met verwondering in de afgelopen acht maanden gezien hoe de reconstructie van de Sandbrinkstraat als een ‘never ending story’ verliep. Er is ca. acht maanden gedaan over een weg die 300 meter lang is, waarbij een tijdsoverschrijding van ca. 4 maanden zit. Hoe kan dat? Ik ga niet opsommen, hoe vaak de weg weer is opengebroken. Ik ben de tel kwijtgeraakt. Op mijn vraag aan een bestrater wat hij aan het doen was op het midden van de straat, kreeg ik als antwoord: ‘Ik ben bezig een zwembad aan te leggen’. Ik had het niet kunnen bedenken.