rede fractievoorzitter over kadernota

Voorzitter,

Ik heb de afgelopen week een column van Diederik Samson gelezen. Zoals u weet is hij de fractievoorzitter van de PvdA-fractie in de 2^e kamer. In deze column schrijft Samsom over de strijd tegen de tweedeling in de maatschappij.

Hij schrijft en ik citeer: ”De sociaal – democratie is opgericht om de volkswijsheid “wie voor een dubbeltje geboren is kan nooit een kwartje worden” te loochen straffen. Mede door het beleid van de PvdA in diverse regeringen is bereikt dat het mogelijk is om je te ontwikkelen vanuit achterstand.

Jammer genoeg …. aldus nog steeds Diederik Samson …. staat dat ideaal van een samenleving waarin mensen uit álle sociale milieus in staat zijn grenzen te doorbreken en zich met elkaar te verbinden, onder druk.

Naast het verheffen en verbinden is de sociaal – democratie ook opgericht om solidair te zijn met elkaar. De zwakkeren helpen. Solidariteit , dát is een kernwaarde van de PvdA.

Voorzitter …. aan de opbouw van de verzorgingsstaat in Nederland heeft de PvdA als geen ander bijgedragen. Op pagina 32 onder punt 3.3.4 in de Kadernota 2016 – 2019 schrijf het college: “ De afgelopen jaren is door het Rijk besloten tot een omvangrijke herstructurering van de verzorgingsstaat”.

Bij deze herstructurering heeft het Rijk de gemeenten een taak gegeven in de vorm van decentralisaties op het gebied van Jeugdzorg, Werk en inkomen en Zorg aan langdurig zieken en ouderen. Terecht schrijft het college op pagina 8 onder punt 2.1.2: “De ontwikkelingen in het sociaal

domein leggen de komende jaren een groot beslag op de bestuurlijke- en op de financiële slagkracht van de gemeente.

De fractie van de PvdA vergelijkt deze herstructurering met het verbouwen/renoveren van een groot huis, een wooncomplex, betaald door het Rijk. De gemeente ontvangt hiervoor geld van het Rijk onder de voorwaarde dat elke bewoner de inrichting krijgt die hij of zij nodig heeft om er te kunnen wonen.

Komen er meer bewoners bij of verlaagt het Rijk haar bijdrage, dan is het aan de gemeente om te bepalen hoe zij het huis zo blijft inrichten dat nog steeds aan die voorwaarde voldaan kan worden. Wat betekent dit? De inrichting versoberen? Oftewel: krijgt iemand dan minder zorg dan hij of zij nodig heeft? Of vragen we dan bijvoorbeeld van de sterkste schouders in het huis een extra bijdrage?

Het is op dit punt dat voor de PvdA het college en de raad het verschil kunnen maken. Het verschil dat de PvdA wil maken ten opzichte van de nu voorgesteld Kadernota 2016 – 2019.

In het raadsprogramma is opgenomen dat kortingen van het Rijk één op één worden door vertaald naar een verlaging van het gemeentelijk budget voor de uitvoering van deze decentralisaties. Dit is ook het uitgangspunt dat het college in de Kadernota hanteert. Voor de PvdA is het  onaanvaardbaar als dit gebeurd als niet eerst al het geld dat hiervoor gekregen is,  ook  aan die zorg is opgemaakt.

Want door zuinig te zijn met de inkoop voor de inrichting of …. zoals het college in de jaarrekening 2014 heeft aangegeven “terughoudend om te gaan met de inzet van budgetten” …. blijft er geld over dat is bestemd voor de zorg en andere decentralisaties.  Véél geld, want vorig jaar was dat ruim 1,7 miljoen euro . Dit geld stopt het college vervolgens in allerlei reserves en zijn er tekorten in de parkeerexploitatie mee gedekt. Het geld bestemd voor de zorg, dus voor mensen, wordt op deze wijze in stenen getopt.

Is het dan niet wrang dat het college dadelijk tegen mevrouw Pieterse moet zeggen: “U krijgt minder zorg omdat wij het geld daarvoor in stenen hebben gestopt. Of moeten wij tegen mevrouw Pieterse zeggen: “Wij hebben het geld voor uw zorg wel op een spaarrekening staan, maar daar komen wij niet aan”!

Dat krijg je toch niet uitgelegd? En dat gaat de PvdA ook niet doen. Wij zullen er voor blijven pleiten dat geld dat is bestemd voor de zorg ook aan die zorg besteed moet worden.

Voorzitter,

Voor de fractie van de PvdA is werk, werk en nogmaals werk een 3^e  kernpunt.  Naast het hebben van inkomen verschaft een betaalde baan ook eigenwaarde en geeft het sociale contacten. Daarom zet de PvdA zich in om voor mensen in de bijstand met een grote afstand tot de arbeidsmarkt  met alle beschikbare middelen en creatieve oplossingen perspectief op een betaalde baan te geven.

Ik noem u een voorbeeld hoe dat niet moet.  Bij ons ombudsteam is een geval bekend van een alleenstaande moeder in de bijstand die zicht had op een betaalde baan.  Maar de vereiste cursus om in aanmerking voor deze baan te komen, werd haar geweigerd. Dit is een direct gevolg van het “terughoudend omgaan met de beschikbare budgetten. En in goed Nederlands noemen wij dit bij de  PvdA  “penny wise and pound foolish”.

Ter afsluiting wil de PvdA het college graag het volgende meegeven: verdere bezuinigingen op cultuur, sport en welzijn zijn voor de PvdA niet bespreekbaar.  Deze sectoren zijn in 2011 en 2012 al meer dan verantwoord gekort. Het minima- en armoedebeleid moet minstens op het huidige niveau gehandhaafd worden. Voor de PvdA zijn dit de fundamenten van het huis die niet verder aangetast mogen worden.

Als er dan tekorten op de begroting zijn moet men dit niet alleen met bezuinigingen willen oplossen… Zeker niet als die  ten koste gaan  van de zwakkeren én het fundament van het huis aantasten. Je kunt ook meer inkomsten generen door de sterkste schouders zwaardere lasten te laten dragen. De PvdA ziet de voorstellen van het college voor een sluitende meerjarenbegroting dan ook graag tegemoet. En deze meerjarenbegroting zullen wij dan  toetsen aan ons principe van rechtvaardig en eerlijk delen. …. Om van  Veenendaal een sterk en sociaal huis te maken. Een huis zonder tweedeling, waarin voor iedereen plaats is en ieder dubbeltje een kwartje kan worden.

Albert Doelwijt

Fractievoorzitter