Programmabegroting 2019: Het geld moet eerlijker en beter verdeeld worden

De gemeenteraad van Veenendaal vergadert in twee avonden over de programmabegroting 2019. Belangrijke vergaderingen, want hier wordt besloten over hoe het geld de komende tijd verdeeld zal worden. Hans van de Braak, fractievoorzitter van de Veense PvdA, hield afgelopen donderdag zijn Algemene Beschouwingen. Lees hieronder de volledige tekst. Maandagavond 12 november zullen de verschillende moties en amendementen in stemming worden gebracht

Lieve Veenendalers, inwoners en Veense ondernemers, op de tribune, in de raadszaal, maar vooral ook thuis en zij die meekijken en deze algemene beschouwingen volgen.

Allereerst een compliment aan het college en de ambtelijke organisatie voor de overzichtelijke begroting.De Partij van de Arbeid is haar verkiezingen ingegaan met als thema een inclusief Veenendaal en heeft dit, met de meer begrijpelijker woorden, “Een verbonden Veenendaal” genoemd. Met als ondertitel ‘iedereen telt mee, en iedereen doet mee (uiteraard naar vermogen).  De PvdA heeft ingestemd met het collegeprogramma dat de naam “iedereen doet mee” heeft meegekregen en door de uninamiteit is het een waar raadsprogramma geworden.

Luisteren naar bewoners

Een raadsprogramma dat zich moet kenmerken in een open bestuursstijl, door met wisselende meerderheden, ontwikkelingen te ondersteunen en te initiëren die het meeste draagvlak in de samenleving heeft.

Het zal nog wel even wennen zijn denkt de PvdA dan. Er wordt nog met enige regelmaat beterschap beloofd. Meedoen en draagvlak creëren is NIET met verregaande uitgewerkte voorstellen komen, waar bewoners of bedrijven alleen nog maar de kleur van de voordeur mogen kiezen. De geloofwaardigheid van de politiek en het gemeentebestuur loopt grote deuken op als inwoners afhaken omdat er toch niet echt naar hun wordt geluisterd. Want zie je wel, ze doen toch wel wat ze zelf willen.

Lampegiet en bibliotheek

En…hoezo participatie of doen wat de raad opdraagt: De raad heeft met uitzondering van de cultuurfobe SGP unaniem een amendement aangenomen om structureel geld (2ton) voor extra culturele activiteiten te besteden. We sturen het college weg met de opdracht een pizza te brengen en ze komen met Chinees eten terug. Ook lekker, maar niet wat we gevraagd hebben als raad. Ze dient naar ons oordeel dat amendement dan ook uit te voeren. Zo niet dan hebben we een ander probleem. De PvdA dient derhalve een amendement in op de huidige begroting om de dekking van de exploitatie van Lampegiet en Bibliotheek niet van het geld uit het voornoemde amendement te halen, maar ergens anders vandaan te halen. Het college, de boekhouders, excuus, de wethouder heeft toegezegd in de laatste raadsvergadering om aandacht te besteden aan de nijpende financiële exploitatie van deze culturele instellingen. We wachten dan ook af waar zij de dekking vandaan haalt. Ook de PvdA heeft de inspraak van deze culturele instellingen gehoord. En bovenal had de PvdA graag gezien dat voordat er ergens geld aan besteed wordt er, zoals dat ook door wethouder Lochtenberg steeds wordt benadrukt, eerst een plan aan ten grondslag ligt voor hoe de exploitatie te dekken en met welk bedrag. Ik verwacht dat het college bij monde van de wethouder hierop een antwoord heeft, want wij hebben het niet gezien.

Solidariteit

En natuurlijk door de individualisering en vaak verhardende standpunten krijgt niet iedere individu wat hij of zij graag wil. Solidariteit is kennelijk een begrip uit de vorige eeuw. En zelfredzaamheid heeft zo ook zijn grenzen.

Zeker zijn van een baan, zeker zijn van een fatsoenlijk dak boven het hoofd en zeker zijn van een veilige, duurzame leefomgeving, zeker zijn van zorg zijn de zaken waar we als PvdA voor blijven strijden. Waar politie, OM en gemeente voldoende middelen ook heeft om de ondermijning in vastgoed en drugswereld door criminelen te bestrijden. En ook een waar de sterkste en breedste schouders de zwaarste lasten dragen. Een samenleving waar we elkaar iets gunnen, en waar jaloezie geen plek meer zou moeten hebben. Een Veense samenleving waar toevallig geluk mag, maar waar verdriet en pech ondersteuning verdient en krijgt. Geen barmhartigheid of aalmoes, maar solidariteit. Ware Verbondenheid.

Verbondenheid

Over verbondenheid gesproken. Door mijn voorgangers is er al uitgebreid over gesproken: het sociaal domein. Jaren van overschotten op de WMO gestort in de algemene reserve, besteedt aan parkeren en God beter het weet ik wat waaraan, maar in ieder geval niet aan het de mensen die het het hardst nodig hebben. Over de ruggen van de minder bedeelden en mensen met beperkingen wordt de WMO en de jeugdhulpverlening nu ook nog van flinke financiële kaders voorzien die bijdragen aan perverse prikkels om extra zuinig te zijn op de WMO (lees nog scherper aan de poort) om de bestedingen in de Jeugdhulpverlening te lenigen. Het wordt hoog tijd dat we de bezuinigingen die de Rijksoverheid ons oplegt minder snel worden doorgevoerd, dat we meer krijgen en..dat wij meer de regie op de uitgaven van de jeugd hulp kunnen herpakken. Ook al is het een open regeling. We zullen het college ondersteunen in zoekrichtingen dit laatste mogelijk te maken. En we denken daarbij aan een integralere aanpak met 1 contactpersoon: case-manager. Kinderarmoede bestrijding, en het verlenen van een kinderpardon zijn daar al kleine bouwstenen. We zullen daarvoor ook een motie indienen.

Liever investeren in mensen dan in stenen

De PvdA ziet vele amendementen met gelijkluidende doelen en alleen met verschillende dekkingen. In het algemeen gesteld denkt de PvdA dat we ook moeten kijken naar het ambitieniveau dat het college nu voorstelt. Ik denk daarbij aan de vele miljoenen die worden uitgetrokken voor onderhoud en het naar niveau B brengen van het mos tussen te tegels op industrieterreinen. We moeten af van de gedachten dat asfalt na 7 jaar per definitie moet worden vervangen als het langer mee gaat. De Grebbeweg nu opgebroken krijgt een nieuw wegdeksel: was of is dat nu nodig? Ons gevoel zegt nu nee. Mag het daar een onsje minder zijn. Net als in het zorgdomein niet de commerciële doelstellingen laten prevaleren boven wat echt moet. Dus niet je gehoorapparaat vervangen omdat de verzekering voorschrijft dat je die om de 7 jaar mag vervangen. Dit als zoekrichtingen waar we soms minder ambitieus mogen zijn. En qua voorzieningenniveau C zie ik ons nog niet als Ontwikkelingsland.

Verhoging eigen bijdrage huishoudelijke hulp

Laten we qua zoekrichtingen wel open blijven, en geen proefballonnetjes oplaten over het bouwen van nieuwe kerncentrales zoals recent door de landelijke VVD, omdat dit CO2 neutraler is, maar voorbij gaat aan veiligheid en nauwelijks te verwerken gevaarlijk afval. Lokaal ook geen proefballonnetjes:

Zoekrichting om de eigen bijdrage naar €20 te brengen is echt absurdistisch.

Iemand die 4 uur per week huishoudelijke hulp nodig heeft betaalt tov van de situatie afgelopen jaar dus €160/maand meer! Een boven trendmatige OZB verhoging van 10% levert ca €1M1 op en een huiseigenaar van €250.000 betaalt uiteindelijk ongeveer een glas wijn per maand extra door deze verhoging. Dus €3 tegenover €160 voor hen die het toch al niet meer kan betalen. Investeren in mensen en dus ook voor de vrijwilligers. Dus zelfs 20% OZB verhoging en optrekken naar het landelijk gemiddelde moet bespreekbaar zijn. Maar wel met een plan wat we daarmee willen bereiken.

We zullen zeker niet voor blanco cheque zijn om de OZB sec, dus zonder plan wat we er  mee willen dekken, te verhogen. Ik denk dat we ons nog gezamenlijk moeten inspannen om met 1 amendement te komen waarin we wel onze raadsdoelstellingen kunnen bewerkstelligen met de juiste dekking.

Rechtvaardige samenleving

De PvdA blijft kortom strijden voor een rechtvaardiger samenleving en zullen er alles aan doen om een sluitende begroting te houden waarbij de Veense bevolking zeker is van goede zorg, dat we zeker van een baan, zeker zijn van een dak boven ons hoofd, zeker zijn van een betaalbare woning ook als we van het gas afmeten en waar we zeker zijn van een veilig en duurzame, goed bereikbare stad. Voor NU, maar vooral ook voor onze kinderen en kleinkinderen.