PvdA Veenendaal blikt halverwege de raadsperiode vooruit
door Hans van de Braak
We zitten halverwege de raadsperiode en inplaats van alleen terugkijken een vooruitblik op de komende twee jaar besturen vanuit het hoogste lokale politieke orgaan: de gemeenteraad. Er is nog een hoop te doen willen we een echt inclusieve samenleving worden.
Vooruitkijken kan niet zonder kennis van de omgeving waarin we leven en zonder de lokale geschiedenis te kennen. In Veenendaal zijn christelijke en religieuze gemeenschappen dominant in afwijking van het landelijke gemiddelde. Dat vertaalt zich in het aantal zetels dat CU, SGP, CDA en Denk samen in de raad hebben: 16 zetels van de in totaal 33.
De sociaaldemocratie in Veenendaal is nu zo’n 100 jaar oud en is jarenlang een invloedrijke factor in de gemeente geweest. Het was dan ook schrikken dat we in 2018 met één stem verschil letterlijk met de hakken over de sloot in de raad kwamen ten koste van een SGP zetel. Vijf stemmen meer voor de SGP en zij zouden een extra zetel hebben veroverd en de Partij van de Arbeid buiten de raad hebben geplaatst.
Schreef de burgemeester van Veenendaal in maart 1894 nog “…komen alle onrustige elementen uit Geldersch Veenendaal hierheen; Veenendaal heeft altijd een ordelievende bevolking gehad, maar we vrezen dat dat over is, nu onder de zoo talrijke fabrieksarbeiders het socialistische zaad met krachtige hand wordt uitgestrooid”, wat aangaf dat de sociaaldemocratie gevreesd werd door de gevestigde orde, maar broodnodig was om de belangen van de arbeiders te dienen. De moeite waard om het boekje van Bert Beckerman te lezen “kiest, arme drommels, onze zij”.
Zonder de sociaaldemocratie zouden we niet staan waar we nu staan met een welzijn- en welvaartsniveau wat tot de beste van de wereld kan worden gerekend. De PvdA heeft na de 2e wereldoorlog altijd een prominente rol in de gemeente gespeeld. En sinds een jaar of 10 is dat aanzienlijk verzwakt geraakt. Hebben we te zeer aan het pluche gehangen? Kwamen we niet meer op voor de sociaal zwakkeren? Zijn we de aansluiting met het heden en met de inwoners van Veenendaal aan het missen of zijn er onderwerpen waar we meer de focus op moeten leggen?
Onderdeel zijn van een landelijke politieke partij heeft voor- en nadelen. Het voordeel is dat je problemen binnen de gemeente waar besluiten op landelijk niveau voor nodig zijn kunt aankaarten bij je eigen vertegenwoordigers in de Tweede Kamer. Het nadeel is dat bij verkiezingen voor de gemeenteraad niet alleen telt of je het lokaal goed doet. Ook het oordeel over de landelijke politiek speelt een grote rol..
Om lokaal een herkenbaar en invloedrijk links geluid te laten horen moet er wat veranderen. Samenwerking zoeken en duidelijker aanwezig zijn in de samenleving in Veenendaal. Dat is een belangrijk punt de komende twee jaar.
De raadsvergaderingen zijn op z’n minst saai en voor derden nauwelijks of niet te volgen. De afstand tot de politiek of van de politiek naar de inwoners wordt volgens mij alleen maar groter. Raadsvergaderingen gaan veelal over de procedures in plaats van over de inhoud. En juist inhoudelijk is het werkterrein van de gemeente de laatste jaren fors uitgebreid (de zogenoemde decentralisaties), waarbij de praktische invulling grote gevolgen heeft voor juist de minst draagkrachtigen. Denk aan de eigen bijdrage, de jeugdzorg en het armoedebeleid.
Wat moet er veranderen? Om te beginnen moet decentralisatie gepaard gaan met meer zeggenschap van de inwoners. De open bestuurlijke stijl, die bij het raadsprogramma is beloofd aan ons als gemeenteraad moet echt veel beter worden ingevuld dan de afgelopen twee jaar is gebeurd.
Voor de uitvoering van bijvoorbeeld de jeugdzorg wordt noodgedwongen veel samengewerkt op regionaal niveau. Ook op andere gebieden (denk bijvoorbeeld aan FoodValley) wordt op regionaal niveau samengewerkt. Het probleem is niet de samenwerking, maar het gebrek aan invloed van de gemeenteraad (en daarmee van de kiezers) op het beleid en de uitvoering van die samenwerkingen.
Gemeentebestuur, waterschappen, provinciaal bestuur en dan landelijk nog een eerste en tweede kamer en straks ook nog met een regiobestuur ertussen, waar blijft onze invloed als inwoner op al deze organisaties! Bij alle voorstellen is het daarom zaak het belang van een sterke positie van de gemeenteraad niet te laten ondersneeuwen onder allerlei postmodern bestuurlijk jargon dat te pas en te onpas de term democratisch plakt op voorstellen die in feite de macht verschuiven van de kiezers en lokale politici naar professionele bestuurders en ambtenaren die vaak zelf zijn overtuigd van het nut van die verschuiving.
Het vraagt in ieder geval van ons als lokale raadsleden meer inhoudelijke kennis ruime aandacht voor de behoeften van onze inwoners. Zodat we deze belangen kunnen betrekken bij de besluitvorming. Ik ben bijvoorbeeld zelf ZZPer en ga me nog meer dan afgelopen twee jaar richten op contacten met de Veenendaalse kiezers door minder (betaald) werk te gaan doen en zichtbaarder te zijn in de samenleving. Belangrijke onderwerpen zijn wat mij betreft het contact met jongeren om te horen wat zij belangrijk vinden voor Veenendaal, klimaatmaatregelen op lokaal niveau zo uitwerken dat het voor iedereen een haalbare kaart wordt en uiteraard het verminderen van de ongelijkheid en het blijvend opkomen voor de minima en het bestrijden van de armoede. Welzijn gaat voor welvaart. Zeker zijn van eerlijke inkomens en iedereen een betaalbaar dak boven z’n hoofd.
Maar niettemin betekenisvolle feestdagen, veilig het jaar uit en gezond het jaar 2020 weer in en door!
uw fractievoorzitter Hans van de Braak
